Իմպլանտի բորբոքում. պատճառները, կանխարգելումն ու բուժումը
Ատամնային իմպլանտների շուրջ բորբոքային պրոցես կարող է զարգանալ տարբեր պատճառներից ելնելով, որոնք արտացոլում են իմպլանտների վիճակի վրա բացասաբար ազդող գործոնների դերը: Իմպլանտի բորբոքում նկատելու դեպքում անհրաժեշտ է անհապաղ դիմել բժշկի: Տվյալ պարագայում նա կանցկացնի զննում շտապ կարգով և նույնիսկ կարող է նշանակել լրացուցիչ հետազոտություններ (արյան անալիզ, ռենտգեն և այլն)՝ պարզելու բորբոքման պատճառն ու դրա ծանրության աստիճանը։ Ահա մի քանի քայլեր, որոնք կարելի է ձեռնարկել. 1. Հակաբիոտիկներ Երբեք մի՛ փորձեք քայլեր ձեռնարկել ինքնակամ վերացնելու բորբոքային գործընթացը և մի՛ հետաձգեք բժշկին այցը։ Ատամնային իմպլանտների խնամքը ներառում է բերանի խոռոչի պատշաճ հիգիենայի պահպանում` խոզանակ, ատամի թել, իրիգատորի և այլ խնամքի միջոցների օգտագործում՝ ատամնափառի կուտակումը կանխելու նպատակով: Ատամների իմպլանտի բորբոքման պատճառները, այդ թվում մասնագիտական սխալները ատամի իմպլանտ տեղադրելիս
Իմպլանտների բորբոքում առաջացնող նշանակալի գործոն է իմպլանտների տեղադրումից հետո բերանի խոռոչի անբավարար հիգիենան: Պատշաճ խնամք չկատարելը կարող է հանգեցնել իմպլանտացիայի շրջանում բակտերիաների կուտակման՝ պայմաններ ստեղծելով բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի բորբոքման կամ նույնիսկ ավելի լուրջ բորբոքային պրոցեսների համար։
Ծխելը զգալի վտանգ է ներկայացնում իմպլանտների բորբոքման համար: Ծխախոտի ծխի վնասակար բաղադրիչները կարող են նեղացնել արյունատար անոթները՝ խաթարելով լնդերի և իմպլանտի շուրջ գտնվող ոսկորային հյուսվածքի արյան շրջանառությունը: Արյունամատակարարման նվազումը խոչընդոտում է վարակների դեմ պայքարի և արդյունավետ բուժման օրգանիզմի հնարավորություններին՝ մեծացնելով իմպլանտների խոցելիությունը և բարդությունների հաճախականությունը:
Որոշ համակարգային հիվանդությունների, հատկապես շաքարային դիաբետի առկայությունը բարդացնում է ապաքինման գործընթացը իմպլանտների տեղադրումից հետո: Չվերահսկվող շաքարային դիաբետով մարդկանց մոտ վերքերի ապաքինումը կարող է ավելի դանդաղ ընթանալ, իսկ վարակի նկատմամբ բարձր զգայունությունը՝ մեծացնել իմպլանտների բորբոքման հավանականությունը:
Այս ամենից բացի, ատամնային իմպլանտների ճշգրիտ տեղադրումը չափազանց կարևոր է դրանց երկարաժամկետ կայունության և ֆունկցիոնալության համար: Եթե իմպլանտները սխալ տեղադրվեն կամ տեղադրվեն ոչ պատշաճ պայմաններում, ապա կարող են մեխանիկական ճնշում առաջացնել շրջակա հյուսվածքներում, ինչը կհանգեցնի գրգռման և հետագա բորբոքման:
Իմպլանտի շրջանում ոսկրի անբավարար որակը կամ քանակը կարող է իմպլանտի ինտեգրման համար խնդիր առաջացնել՝ նվազեցնելով շրջակա ոսկրային հյուսվածքին իմպլանտի ներաճման հնարավորությունները: Այն դեպքերում, երբ ոսկրը չի կարող պատշաճ կերպով պահել իմպլանտը, բորբոքումը կարող է առաջանալ որպես կենսամեխանիկական անկայունության հետևանք:
Թեև իմպլանտի բաղադրիչների նկատմամբ ալերգիկ ռեակցիաները համեմատաբար հազվադեպ են հանդիպում, սակայն զգայուն անձանց մոտ դրանք կարող են բորբոքման պոտենցիալ գրգռիչներ լինել: Գերզգայունության ռեակցիաները իմպլանտի բաղադրիչների նկատմամբ, որոնցից են, օրինակ, տիտանը կամ այլ մետաղները, կարող են առաջացնել բորբոքային պրոցեսներ՝ վտանգելով իմպլանտների կայունությունը:
Իմպլանտի վրա չափազանց մեծ մեխանիկական ճնշումը, որը հաճախ կապված է այնպիսի սովորույթների հետ, ինչպիսիք են՝ ատամները սեղմելը կամ կրճտացնելը, կարող է վնասել իմպլանտի մակերեսը և նույնիսկ ոսկրը:
Երկարատև կամ ինտենսիվ ծանրաբեռնվածությունը, գերազանցելով իմպլանտի՝ ճնշմանը դիմակայելու կարողությունը, կարող է հյուսվածքների գրգռում և բորբոքում առաջացնել:
Բակտերիալ վարակները ևս զգալի վտանգ են ներկայացնում իմպլանտների առողջ վիճակի պահպանման համար՝ առաջացնելով բորբոքում և խաթարելով դրանց ինտեգրացիան շրջակա հյուսվածքներին: Իմպլանտների տեղադրման ժամանակ գործիքների և տարաբնույթ նյութերի անբավարար ստերիլիզացիան կամ վիրահատությունից հետո բերանի խոռոչի վատ խնամքը կարող են բավարար պայմաններ ստեղծել մանրէների կուտակման համար՝ մեծացնելով բարդությունների ռիսկը:
Հաշվի առնելով վերոնշյալ բոլոր գործոնները՝ մեր իմպլանտոլոգները բուժառուներին ուղորդում և տրամադրում են համապատասխան գիտելիքներ, որոնք անհրաժեշտ են իմպլանտները բորբոքումից պաշտպանելու և վերջիններիս երկարակեցությունն ապահովելու համար:
Ի՞նչ անել իմպլանտի բորբոքման դեպքում
Բժիշկը կարող է նշանակել հակաբիոտիկների կուրս՝ վարակի դեմ պայքարելու համար:
2. Իմպլանտի հեռացում
Որոշ դեպքերում, հատկապես եթե բորբոքումը ծանր է կամ բուժմանը չի արձագանքում, ատամնային իմպլանտը կարող է ժամանակավորապես կամ ընդմիշտ հեռացվել:
3. Դրենավորում
Եթե թարախակույտ է ձևավորվել, ապա կարող է անհրաժեշտություն առաջանալ դրենավորման
4. Ցավազրկողներ և հակաբորբոքային միջոցներ
Ցավն ու բորբոքումը նվազեցնելու համար կարող են նշանակվել համապատասխան դեղամիջոցներ:
Իմպլանտների խնամքը
Իմպլանտի և հարակից հյուսվածքների վիճակը վերահսկելու համար անհրաժեշտ է պարբերաբար այցելել ատամնաբույժին և մասնագիտական մաքրում իրականացնել: Կարևոր է խուսափել կոշտ սնունդ կծելուց կամ ծամելուց, որոնք կարող են վնասել իմպլանտը: Ծխելը դադարեցնելը ևս կարող է զգալիորեն բարելավել ապաքինման գործընթացը և նվազեցնել բերանի խոռոչի բորբոքման վտանգը: Պատշաճ խնամքն օգնում է ապահովել ատամնային իմպլանտների երկարակեցությունը և գեղեցիկ տեսքը:
